Gra na pianinie – kiedy zacząć i dlaczego warto?

Nauka gry na pianinie przynosi wiele korzyści, zwłaszcza, gdy rozpocznie się ją w dzieciństwie. Pomaga rozwinąć wrażliwość muzyczną, cierpliwość i systematyczność, pozytywnie wpływa na pamięć i ogólny rozwój młodego człowieka. Nie znaczy to oczywiście, że rezerwujemy naukę gry na pianinie dla dzieci. Wręcz przeciwnie – każdy wiek jest dobry na to, by zaprzyjaźnić się z klawiszami!

Co daje gra na pianinie?

Gra na pianinie, nauka nut, regularne ćwiczenia pod okiem doświadczonego nauczyciela oraz poznawanie dorobku najbardziej znanych i cenionych artystów potrafią znacząco wpłynąć na osobowość człowieka. Ma to szczególne znaczenie dla młodych osób, których charakter, nawyki i zainteresowania dopiero się kształtują. Rozpoczęta w dzieciństwie nauka gry na pianinie, czy jakimkolwiek innym instrumencie muzycznym, często staje się pasją na całe życie, która może przerodzić się w wykonywaną z miłością pracę lub też pozostać relaksującą formą spędzania wolnego czasu.

Gra na pianinie ma wiele zalet. Przede wszystkim rozwija:

• cierpliwość, wytrwałość i konsekwencję – aby móc zobaczyć pierwsze efekty nauki, a później osiągać kolejne stawiane przed sobą cele, potrzeba wielu godzin ćwiczeń, do których należy podchodzić systematycznie, jak najczęściej;

• samodyscyplinę – nauka gry na instrumencie wyłącznie podczas spotkań z nauczycielem nie wystarczy, dlatego uczeń musi sam siadać do pianina (najlepiej codziennie) i ćwiczyć – nie tylko swoje ulubione, „wyuczone” utwory, ale też takie, które sprawiają mu trudność;

• zdolności manualne – gra na pianinie wymaga bardzo dobrej koordynacji ruchowej, ponieważ konieczna jest praca obu rąk i dłoni, głowy (oczu) oraz nóg. Palce lewej i prawej dłoni muszą poruszać się niezależnie od siebie, wykonując różne ruchy, do czego później dołączają również stopy, wciskające pedały. W tym samym czasie wzrok biega między nutami a klawiszami. Sprawne połączenie wszystkich tych ruchów wymaga koncentracji, która również mocno rozwija się podczas nauki;

• słuch i poczucie rytmu – przy grze na pianinie nuty to nie wszystko, konieczne jest też wykształcenie w sobie ogólnych kompetencji muzycznych, takich jak choćby zdolność do rozpoznawania dźwięków i odległości między dźwiękami czyli tzw. Interwały oraz mierzenia tempa;

• umiejętności muzyczne, co można rozumieć jako wstęp do nauki gry na innych instrumentach muzycznych. Lekcje gry na pianinie są też z tego względu obowiązkowe dla wszystkich uczniów akademii muzycznych, niezależnie od wybranego przez nich wiodącego instrumentu.

Czy gra na pianinie może być sposobem na radzenie sobie ze stresem?

Gra na pianinie dla dzieci i dorosłych jest bardzo korzystna dla zdrowia psychicznego, ponieważ pomaga zmniejszyć stres czy po prostu zrelaksować się, odnajdując przy klawiszach wewnętrzny spokój i ukojenie nerwów. Dodatkowo, zauważalne postępy w nauce, opanowanie gry nowych utworów czy komponowanie własnych, daje dużą satysfakcję i radość, wpływając pozytywnie na codzienne samopoczucie.

Gra na pianinie a rozwój mózgu

Gra na instrumencie muzycznym, dzięki zaangażowaniu motoryki małej, aktywuje pracę obu półkul mózgowych, pomagając w efekcie rozwijać inteligencję i sprawność umysłową. Można nawet spotkać się z takim pojęciem jak „efekt Mozarta”, który należy traktować raczej jako legendę lub mit (mówi o tym, że gra na pianinie i słuchanie muzyki klasycznej, zwłaszcza Mozarta, zwiększa mądrość), choć najpewniej jest w nim ziarno prawdy. Istnieją bowiem liczne badania, które dowodzą, że systematyczna nauka gry na dowolnym instrumencie powoduje wytworzenie nowych połączeń neuronowych w mózgu.

Nawet kilkanaście minut dziennie ćwiczeń gry na pianinie lub innym instrumencie muzycznym rozwija umiejętność skupienia się i koncentracji, co przekłada się na niezwiązane z muzyką dziedziny życia. Przykładowo, dziecku łatwiej jest skoncentrować się na lekcji w szkole, a osobie dorosłej na wykonywanej pracy.

Od jakiego wieku zacząć grę na pianinie?

Dobrym wiekiem do rozpoczęcia gry na pianinie dla dzieci jest ok. 6 lat. To czas, w którym maluch potrafi już w pewnym zakresie liczyć i czytać, co jest dużym ułatwieniem podczas nauki gry na instrumencie muzycznym. Oczywiście można znaleźć wiele nagrań ukazujących nawet 3-latki, które bezbłędnie potrafią zagrać muzyczne klasyki, nie ma jednak sensu kierować się tym wiekiem, jako wyznacznikiem dla swojej pociechy.

Często zdarza się, że dzieci rozpoczynają naukę w pierwszych latach życia, ponieważ pianino elektryczne czy klasyczne jest w domu, gra na nim któryś z dorosłych, co interesuje dziecko. Niektórzy rodzice-muzycy zaczynają uczyć swoje maluchy gry na instrumentach na równi z chodzeniem, rysowaniem czy łapaniem w dłoń widelca, co z pewnością przynosi muzyczne efekty w przyszłości, o ile dziecko chce później kontynuować naukę. Warto tu zaznaczyć, że gra na pianinie, gitarze, trąbce czy każdym innym instrumencie ma sprawiać radość i odpowiadać zainteresowaniom początkującego muzyka. Nie należy więc zmuszać dzieci do nauki, jeśli nie mają na to ochoty, choć bez wątpienia warto przekazywać im swoją miłość do muzyki.

Trzeba też wyraźnie zaznaczyć, że nie ma żadnej górnej granicy wieku, w której można zacząć grę na pianinie! Nauka „obsługi” instrumentu muzycznego może przynieść wielką frajdę na każdym etapie życia. Wielu dorosłych odkrywa w ten sposób nową pasję, metodę na relaks i spędzenie wolnego czasu czy dodatkowe źródło dochodów.

Czy gra na pianinie jest trudna?

Gra na pianinie nie należy do najłatwiejszych, ale w podstawowym zakresie nie jest też trudna. Wiele oczywiście zależy od indywidualnych predyspozycji i umiejętności, ale także od chęci i czasu poświęconego na ćwiczenia. Trzeba pamiętać, że poza pojedynczymi przypadkami muzycznych geniuszy, umiejętność płynnej gry wymaga po prostu praktyki, czyli wielu godzin nauki. Należy opanować nuty i koordynację rąk, a dopiero później rozpocząć pracę nad konkretnymi utworami, doskonaląc ich wykonanie. Na wszystko potrzeba czasu i cierpliwości – bez nich nauka rzeczywiście może być trudna.

Nauka gry na pianinie: nuty

Tzw. samouki, czyli osoby uczące się gry na pianinie z YouTube czy aplikacji, najczęściej rozpoczynają przygodę z muzyką od praktyki, ćwicząc od razu wykonanie wybranych utworów. Z kolei nauczyciele na lekcjach prywatnych czy też w szkołach muzycznych w dużej mierze opierają naukę gry na pianinie lub innym instrumencie na części teoretycznej i poznaniu nut.

Opanowanie czytania i zapisu nut obejmuje naukę nut na pięciolinii oraz rozkładu nut na klawiszach. Przeważnie zaczyna się od nut w kluczu wiolinowym, ale konieczne jest też poznanie klucza basowego, w którym zapisuje się nuty niższej części klawiatury, czyli te, które najczęściej gra się lewą ręką.

Do rozpoczęcia przygody z pianinem warto postawić na pianina elektryczne, np. Yamaha P45 czy Roland FP10, choć oczywiście nie marka ma tu znaczenie. Dla osób, które chcą dopiero sprawdzić, czy „złapią bakcyla” świetnym rozwiązaniem jest wypożyczenie klawiszy na czas nauki. Dzięki temu moment ewentualnego zakupu własnego sprzętu będzie już świadomą, przemyślaną decyzją, a nie impulsem, którego po czasie można by żałować.